Բնագիտություն տարեկան հաշվետվություն
Օրգանիզմ և միջավայր 05.20.2024
Ամփոփիչ աշխատանք
Սննդառություն և մարսողություն.Շնչառություն
Բջիջ.Բջջի քիմիական բաղադրությունը.Բջջի կառուցվածքը.հյուսվածնքեր։
Բնագիտություն Ամփոփիչ աշխատանք
Լույսը և գույնը բնության մեջ։Ծիածան
Աչք և տեսողություն։Տեսողության հիգենա։ (Բնագիտություն)
Լույսի բեկումը,ոսպյակներ։
Աչք և տեսողություն։Տեսողության հիգենա 4/8/2024
Բնագիտություն Մարմինների էլեկտրականացում
Բնագիտություն Հաստատուն մագնիսներԼույսի աղբյուրներ,լույսի ուղղագիծ տարածում:Արեգակի և լուսնի խավարումներ:
Բնագիտություն Լուսնի անդրադարձումը:Հայլիներ 18.03.2024
Բնագիտություն 15.03.2024 Հաստատուն մագնիսներ
Կայծակ բնագիտություն
Բնագիտություն
Գործնական աշխատանք
Գործնական աշխատանք
- Արդյո՞ք Վանի թագավորությունն անկում է ապրել, թե ուղղակի իշխանությունը փոխանցվել է Երվանդունիներին: Թե՞ գործ ունենք նույն պետության ու արքայատոհմի հետ, ուղղակի տարբեր ազգերի աղբյուրներում տարբեր անուններով են հիշատակվում: Վանի թագավորությունը անկում է ապրել։
- Հայաստանը հպատակ էր Աքեմենյան պետությանը թե ոչ: Հիմնավորեք պատասխանը: Այո։
- Ըստ Ձեզ ո՞ր ժամանակահատվածում սկսվեց Արտաշեսյանների անկումը: Ինչպե՞ս կկասեցնեիք, եթե դուք կառավարեիք երկիրը: Ըստ փաստերի, Հայաստանի Արտաշեսյան թագավորության անկումը սկսվեց մոտավորապես 1-ին դարավերջին և 2-րդ դարի սկզբին:
- Եթե ես թագավոր լինեի ես կամրապնդեի դաշինքը հարևան երկրների հետ անվտանգության համար։
Մայրենի տարվա հաշվետվություն
Մայրենի լրացուցիչ առաջադրանքներ
Հայրենիքի մասին
Լրացուցիչ առաջադրանքներ
06.05-10.05-2024 գործնական քերականություն
Թե ինչու է Մայիսի 1-ը ոչ աշխատանքային օր
Մայրենի լրացուցիչ առաջադրանքներ
06.05-10.05-2024 գործնական քերականություն
Գործնական Քերականություն 5/05/2024
Գարուն
Եղիշե Չարենցի մասին ձայնագրություն
Չարենցի կյանքը
Մայրենի Գործնական քերականություն
Սպիտակ ջրաշուշան
Մայրենի տնային աշխատանք 10.03.2024-15.03.2024
Մայրենի
Մայրենի
ԿԱՐՈՒՍԵԼ
Հրաժեշտի խոսքերից
ՇԻՐԱԿԻ ԴԱՇՏԵՐԻՑ
Աշնան երգ
ԳԱՐՈՒՆ
ԳԱՐՆԱՆԱՄՈՒՏ
ՄԹՆՇԱՂ
ԱՇՆԱՆ
ԳԱՐՆԱՆ ԵՐԵԿՈ
Աշնան մեղեդի
Օրգանիզմ և միջավայր 05.20.2024
Օրգանիզմ և միջավայր
Կենդանի օրգանիզմների կենսամիջավայրերը.
Կենդանի օրգանիզմները բնակվում են մեզ շրջապատող բնության որոշակի միջավայրերում: Բնակության համար պիտանի միջավայրեր են ծառայում ջուրը, օդը, ցամաքը, հողը, այլ կենդանի օրգանիզմները:Ջրային միջավայր: Ջրում հարմարավետ ապրում են ջրիմուռները և որոշ բարձրակարգ բույսեր։ Ջրում բույսերը կարող են աճել միայն այն խորությունների վրա, որտեղ լույս է թափանցում: Այդ խորություններում հնարավոր է ֆոտոսինթեզել: Ջրային կենսակերպին առավել լավ հարմարված են կենդանիները, որոնք մեծ քանակներով բնակվում են ծովերում, գետերում և լճերում:
Օրինակ
Ձկները, կետերը, խեցգետինները և այլ օրգանիզմներ։
Օդացամաքային միջավայր: Այս միջավայրում առատ են օդն ու լույսը, սակայն հաճախ են տատանվում ջերմաստիճանն ու խոնավությունը։ Հետաքրքիր դեր ունի քամին։ Այստեղ են ապրում համարյա բոլոր բարձրակարգ բույսերը։ Կենդանիներից այս միջավայրում ապրում են միջատները, սողունները, թռչունները, կաթնասունները և այլ օրգանիզմներ։
Հողային միջավայր: Հողը երկրագնդի մակերեսի վերին շերտն է, որից կախված է բույսերի և բազմաթիվ այլ կենդանի օրգանիզմների կյանքը։ Օրգանիզմների մնացորդները աստիճանաբար փտում են և առաջացնում հումուս։
Հումուսը օրգանիզմների քայքայված մնացորդների ամբողջություն է, որը բերրիացնում է հողը:
Հողում ապրում են պարզ ջրիմուռներ, բույսերի արմատներ, սերմեր, սպորներ: Հողը հարուստ է բակտերիաներով: Հողի մեկ խորանարդ սանտիմետրում առկա է մի քանի միլիոն միկրոօրգանիզմ։ Հողում բնակվում են նաև կենդանիների ներկայացուցիչներ:
Օրինակ
Անձրևորդեր, մրջյուններ, այլ միջատներ և դրանց թրթուրներ։
Օրգանիզմային միջավայր: Այն օրգանիզմն է, որը տեր է հանդիսանում մակաբույծ բույսի կամ կենդանու համար:
Օրինակ
Գայլուկը, մակաբույծ հիվանդածին մանրէներն ու նախակենդանիները, սնկերն ու որդերը:
Կենդանի օրգանիզմների կյանքը բնության մեջ պայմանավորված է իրենց շրջակա միջավայրի պայմաններով։
Այդ պատճառով էլ օրգանիզմների և նրանց շրջակա միջավայրի միջև առաջանում են բազմազան փոխադարձ կապեր և ներգործություններ: Կենդանի օրգանիզմը փոխհարաբերությունների մեջ է մտնում շրջակա բնության հետ: Արդյունքում օրգանիզմի և շրջակա միջավայրի միջև ստեղծվում է հարաբերությունների կայուն համակարգ:Կենդանի օրգանիզմների և շրջակա միջավայրի, ինչպես նաև տարբեր օրգանիզմների փոխհարաբերությունների մասին գիտությունը կոչվում է էկոլոգիա (հունարեն՝ «օյկոս» — տուն, «լոգոս» — գիտություն բառերից):Ինչպես տեսանք, էկոլոգիան գիտություն է օրգանիզմի և նրա միջավայրի միջև եղած բազմազան ու հետաքրքիր կապերի մասին:Ցանկացած կենսամիջավայրում կենդանի օրգանիզմները գրավում են իրենց կյանքի համար նպաստավոր վայրեր։ Օրինակ, որոշ ձկներ հանդիպում են միայն գետերի և լճերի մաքուր ջրերում։ Շնաձկներն ապրում են ծովերի խորքում, տափակաձկները` միայն ծովի հատակին։ Կենսամիջավայրի այն որոշակի տարածքը, որտեղ բնակվում է կենդանի օրգանիզմը, կոչվում է բնակության վայր։Կենդանի օրգանիզմների և նրանց բնակեցման վայրերի ամբողջությունը կազմում է էկոլոգիական համակարգ:Էկոլոգիական համակարգ հասկացությունն առաջարկել է անգլիացի բուսաբան Արթուր Թենսլին 20-րդ դարում:Բակտերիան անձրևաջրի կաթիլում, փտող ծառն՝ իր վրա բնակվող մանր կենդանի օրգանիզմներով, լիճը՝ իր բույսերով, ձկներով և այլ օրգանիզմներով էկոլոգիական համակարգերի օրինակներ են:
Երկրագնդի ամենամեծ էկոլոգիական համակարգը կենսոլորտն է:
Реклама
Շրջակա միջավայրի գործոնները.
Շրջակա միջավայրի գործոնները
Օրգանիզմների գոյությունը պայմանավորված է իրենց շրջակա միջավայրի պայմաններով։ Կենդանի օրգանիզմները կարող են ապրել այնտեղ, որտեղ կան կյանքի և կենսագործունեության համար բարենպաստ գործոններ։
Շրջակա միջավայրի գործոնները, որոնցից կախված է կենդանի օրգանիզմների կյանքը, կոչվում են միջավայրի գործոններ կամ էկոլոգիական գործոններ:
Տարբերում են էկոլոգիական գործոնների երեք խումբ՝
1. անկենդան գործոններ
2. կենսական գործոններ
3. մարդածին գործոններ
Բնության անկենդան գործոններ: Դրանցից են` լույսը, ջերմաստիճանը, ջուրը կամ խոնավությունը, քամին, հողի աղային կազմը և այլն:Դիտարկենք դրանցից կարևորագույների դերն ու նշանակությունը օրգանիզմների կյանքում:
1. Լույս: Արեգակի լույսը երկրագնդի վրա էներգիայի առաջնային և անսպառ աղբյուր է: Այն կյանքի գոյության գլխավոր պայմաններից է: Լույսի ազդեցությամբ կատարվում է ֆոտոսինթեզ:
Արդյունքում`
· լույսի էներգիան կուտակվում է քիմիական նյութերում,
· անօրգանական նյութերից առաջանում են օրգանական նյութեր,
· անջատվում է թթվածին:
Լույսը օրգանիզմների հիմնական ազդանշանն է: Ցերեկվա տևողությունից է կախված կենդանիների վարքը և բույսերում ընթացող փոփոխությունները.
· բույսերի ծաղկումը, պտուղների ու սերմերի հասունացումը,
. չվող թռչունների երամներ կազմելը,
· արջերի մոտ ճարպի կուտակումը և այլն:
2. Ջուր: Ջուրը և´բնակության վայր է, և´օրգանիզմների գոյությանն անհրաժեշտ նյութ: Ջրային միջավայրում են ընթանում հիմնական կենսական գործընթացները: Ջրի անբավարարությունը հանգեցնում է մահվան։Անապատային բույսերի արմատները ջուր են ներծծում մինչև 16 մ խորությունից: Կակտուսների փշերի ձևափոխված տերևները կրճատում են ջրի գոլորշացումը։ Շատ կրիաներ ամռանը ջրի քանակության պակասի պայմաններում քուն են մտնում։
3. Ջերմություն: Օրգանիզմների համար կարևոր գործոն է ջերմությունը: Նրանք հարմարված են ջերմաստիճանային որոշակի տիրույթում գոյատևելուն:Ջերմաստիճանի փոփոխություններն առավելապես ազդում են սառնարյուն կենդանիների վրա.
Օրինակ
Սողունները ցածր ջերմաստիճանում դառնում են սակավաշարժ, իսկ ձմռանը քուն են մտնում։
Տաքարյունները ևս հարմարվում են ցածր ջերմաստիճանին.
Օրինակ
Հյուսիսում ձմեռող թռչունները պատսպարվում են փետուրների հաստ շերտով, կաթնասունները` մազածածկով և ճարպային շերտով։
Բնության կենսական գործոններ: Կենդանի օրգանիզմները միմյանցից մեկուսացած չեն, այլ հակառակը, ապրում են միմյանց հետ ակտիվ ներգործությունների պայմանում: Այդ ներգործությունները կենդանի օրգանիզմների փոխադարձ կապերն են:
Օրինակ` կենդանիները սնվում են բույսերի սինթեզած օրգանական նյութերով, իսկ բույսերը չեն գոյատևի առանց փոշոտող միջատների:
Տարբերակում ենք բնության հետևյալ կենդանի գործոնները`
Միակողմանի օգտակար կապ — փոխհարաբերություն է, երբ մի օրգանիզմը ստանում է օգուտ, իսկ մյուսը` մնում անվնաս: Փոքր ձկները կպչում են մեծ ձկներին և տեղափոխվում մեծ տարածություններ:
Փոխադարձ օգտակար կապ — օրինակ մրջյունների և լվիճների փոխհարաբերությունը: Լվիճների արտազատած քաղցր հյութով սնվելու համար մրջյունները պահպանում և տարածում են նրանց:
Գիշատչություն — /գիշատիչ – զոհ/ փոխհարաբերությունների կապն է: Օրինակ` զատկաբզեզը սնվում է լվիճներով, բազեն` մկներով և այլն: Դրանով կարգավորվում է բուսակեր օրգանիզմների թվաքանակը:
Մակաբուծություն — այն կապն է, երբ մի օրգանիզմն ապրում է այլ օրգանիզմի հաշվին: Օրինակ` մարդու աղիներում ապրող մակաբույծ որդերը:
Մարդածին գործոններ: Մարդու ակտիվ գործունեության շնորհիվ բնությունը փոփոխվում է: Արդյունքում փոխվում են օրգանիզմների բնակեցման վայրերը: Շրջակա միջավայրում օդի, ջրի և հողի աղտոտումը ազդում է կենդանի օրգանիզմների կենսագործունեության, բազմացման և բնության մեջ տարածման վրա:
Էկոլոգիական համակարգերում փոխադարձ կապի դրսևորում է օրգանիզմների սնուցումը մեկը մյուսով:
Ինչպես հիշում եք, բուսակեր օրգանիզմները սնվում են ավտոտրոֆ բույսերով: Իրենց հերթին, բուսակերները սնունդ են հանդիսանում կենդանակերների և ամենակերների համար: Կենդանակերներն էլ, իրենց հերթին, կարող են սնունդ դառնալ այլ գիշատիչների և ամենակերների համար:
Սննդառության աստիճանակարգային փոխառնչությունը օրգանիզմների միջև կոչվում է սննդային շղթա:
Սննդային շղթայում սննդանյութերի հետ միասին մեկ օրգանիզմից մյուսին է անցնում նաև էներգիան, որն անհրաժեշտ է կենսագործունեության պահպանման համար:
Սննդային շղթայի օրինակներ են`
1. Կարճ սննդային շղթա. խոտաբույս — մուկ — աղվես:
2. Երկար սննդային շղթա. խոտաբույս — ծղրիդ — մողես — արծիվ:
Բնական համակեցությունները և դրանց պահպնումը
Ինչպես արդեն նկատեցինք, բնության մեջ կենդանի օրգանիզմները գոյություն ունեն միմյանց հետ սերտ կապերի մեջ: Գոյության նույն բնակավայրում ապրող օրգանիզմները ստեղծում են կայուն խմբավորումներ, որոնք կոչվում են համակեցություններ:
Համակեցությունները լինում են.
Բնական — բնության կողմից հավասարակշռված համակեցություններ:
Արհեստական — մարդու կողմից կառավարվող համակեցություններ` այգի, դաշտ, ֆերմա, ջերմոց, ձկնաբուծարան և այլն:
Լրացուցիչ աշխատանք
Պատասխանել հարցերին.
- Որո՞նք են կենդանի օրգանիզմների կենսամիջավայրերը:
- Ա)Ջրային միջավայր-ջրիմուռներ և քիչ թվով բարձրա կարգ բույսեր, ձկներ, կետեր,
խեցգետիններ։ - բ)Օդացամաքային միջավայր-բոլոր բարձրակարգ բույսերը, միջատները, սողունները, թռչունները, կաթնասունները։
- գ)Հողային միջավայր-հատկապես նրա բերրի, հումուսով հարուստ մասում ապրում են բազմաթիվ մանր ջրիմուռներ, կան տարբեր բույսերի արմատներ, սերմեր և սպորներ։ Հողում ապրում են նաև տարբեր կենդանիներ` անձրևորդեր, տարբեր միջատներ և նրանց թրթուրները, բազմաթիվ մանրէներ և սնկեր։
- դ)Օրգանիզմային միջավայր մակաբույծ բույսեր (գայլուկ), կենդանիներ (մակաբույծ որդեր, նախակենդանիներ), մանրէներ և սնկեր։
- 2. Ո՞րն է կոչվում օրգանիզմի բնակության վայր:
- Կենսամիջավայրի այն որոշակի տարածքը, որտեղ բնակվում է այս կամ այն կենդանի օրգանիզմը, կոչվում է բնակության վայր։
Էկոլոգիական ի՞նչ գործոններ գիտեք:
3. Ինչպե՞ս է խոնավությունը ազդում կենդանի օրգանիզմների վրա:
Բոլոր կենդանի օրգանիզմները հարմարեցված են իրենց ապրելու միջավայրին: Կան բույսեր, որոնք շատ ջուր են կլանում, և կան բույսեր որոնք կարող են շատ քիչ ջուր խմել երկար ժամանակահատվածների մեջտեղում: Բույսը չի կարող անապատում ապրել, ինչպես նաև մյուս կենդանի օրգանիզմները: - 3. Ինչպե՞ս է խոնավությունը ազդում կենդանի օրգանիզմների վրա:
- Բոլոր կենդանի օրգանիզմները հարմարեցված են իրենց ապրելու միջավայրին: Կան բույսեր, որոնք շատ ջուր են կլանում, և կան բույսեր որոնք կարող են շատ քիչ ջուր խմել երկար ժամանակահատվածների մեջտեղում: Բույսը չի կարող անապատում ապրել, ինչպես նաև մյուս կենդանի օրգանիզմները:
- 4. Ի՞նչ նշանակություն ունի լույսը կենդանի օրգանիզմների համար:
- Բոլոր բույսերը օգտագործում են լույսը ֆոտոսինթեզի միջոցով իրենց համար սնունդ պատրաստել: Առանց լույսի չեն լինի բույսեր, և այդպես կվերանան բոլոր կենդանիները, սկսած բուսակերներից: Լույսը նաև ջերմություն է տալիս կենդանի օրգանիզմներին:
- Ո՞րն է կոչվում օրգանիզմի բնակության վայր:
- Կենսամիջավայրի այն որոշակի տարածքը, որտեղ բնակվում է այս կամ այն կենդանի օրգանիզմը, կոչվում է բնակության վայր։
Էկոլոգիական ի՞նչ գործոններ գիտեք: - Ի՞նչ խմբերի են բաժանվում էկոլոգիական գործոնները:
- 1. անկենդան գործոններ
- 2. կենսական գործոններ
- 3. մարդածին գործոններ
- Էկոլոգիական ի՞նչ գործոններ գիտեք:
- Կենդանի օրգանիզմների և շրջակա միջավայրի, ինչպես նաև տարբեր օրգանիզմների փոխհարաբերությունների մասին գիտությունը կոչվում է էկոլոգիա (հունարեն՝ «օյկոս» — տուն, «լոգոս» — գիտություն բառերից):
- Ի՞նչ նշանակություն ունի լույսը կենդանի օրգանիզմների համար:
- Բոլոր բույսերը օգտագործում են լույսը ֆոտոսինթեզի միջոցով իրենց համար սնունդ պատրաստել: Առանց լույսի չեն լինի բույսեր, և այդպես կվերանան բոլոր կենդանիները, սկսած բուսակերներից: Լույսը նաև ջերմություն է տալիս կենդանի օրգանիզմներին:
- Ի՞նչ կլինի, եթե գիշատչ կենդանիները վերանան Երկրի երեսից:
- Կշատա թունավոր կենդնաների քանակը
- Ինչու՞ ցամաքւմ ապրող կենդանիները չեն կարող ապրել ջրում:
- Որովհետև ամեն կենդանի կարող է գոյատևել իր իսկ բնակության վայրում
- Ի՞նչ բնական համակեցություններ գիտեք:
- Անտառ,ջրվեժ,ծառեր։
- Թվե՛ք էկոհամակարգի երեք հիմնակա բաղադրիչները:
- Մթնոլորտ,ջրոլորդ,կենսոլորտ։
Մաթեմատիկա տարեկան հաշվետվություն
Կրկնություն Մաթեմատիկա 10․05․2024
Կրկնություն Մաթեմատիկա
Կրկնություն ինքնաստուգման հարցեր Մաթեմատիկա
Ինքնաստուգման առաջադրանքներ
Մաթեմատիկա Ապրիլ ամսվա ֆլեշմոբ
Մաթեմատիկա
Մաթեմատիկա
Տասնորդական կոտորակների բաժանումը
Տասնորդական կոտորակների բազմապատկումը
Սասնորդական կոտորակների հանումը
Սասնորդական կոտորակների գումարումը
Մաթեմատիկա տեքստային խնդիրների լուծումը
Մաթեմատիկա
Մաթեմատիկա մեկ անհայտով հավասարումներ
Ուղանկյան Մակերես Մաթեմատիկա
Մաթեմատիկա
Տնային աշխատանք մատեմատիկա 0 Գործողություններ խառը թվերի հետ
Մաթեմատիկա
Մաթեմատիկա
Մաթեմատիկա
Մաթեմատիկա
Մաթեմատիկա Կոտորակային թվերի պատկերումը կոորդինատային ուղղի վրա
Ամփոփիչ աշխատանք
Ամփոփիչ աշխատանք
- Ի՞նչ է բնութագրում ջերմաստիճանը։
- Ջերմությունը բնութագրում է մարմնի տաքացման աստիճանը և ջերմային հավասարակշռության վիճակը:
- Ե՞րբ են մարմինները ջերմային հավասարակշռության վպետքիճակում։
- Մարմինները ջերմաին հավասարակշռության վիճակում են, երբ տաք ու սառը մարմինները հպվում են իրար և ինչ-որ ժամանակ հետո նրանց ջերմաստիճանները հավասարվում են:
- Ջերմաչափների ի՞նչ տեսակներ գիտեք։
- Էլեկտռրական,էլեկտրոնային,մետաղական և հեղուկային
- Ի՞նչպես պետք է օգտվել բժշկական ջերմաչափից։
- Բժժկական ջերմաչափի հետ պետք շատ զգույշ օգտվել,որ միջի վնասական նյութերը չվնասել ինչ որ մեկին։
- Ի՞նչ ջերմային երևույթներ գիտեք:
- հալումն ու պնդացումը գոլորշացնումն ու խտացնում,եռումը,ջերմային ընթարձակումը։
- Ո՞ր երևույթներն են կոչվում հալում և պնդացում:
- Նյութի անցումը պինդ վիճակից հեղուկ վիճակի կոչվում է հալում։
- Հալման հակառակ երևույթը,երբ նյութը հեղում վիճակից անցնում է պինդ վիճակից կոչվում է պնդացում։
- Ո՞ր մեծությունն է կոչվում եռման ջերմաստիճան :
- Այն ջերմաստիճանը, որի դեպքում հեղուկը եռում է, կոչվում է եռման ջերմաստիճան: Այն կախված է մթնոլորտային ճնշումից:
- Ո՞ր եչրույթներն են կոչվում գոլորշացում և խտացում:
- Նյութի անցումը հեղուկ վիճակից գազային վիճակի կոչվում է գոլորշացում: Հակառակ երևույթը, երբ նյութը գազային վիճակից անցնում է հեղուկ վիճակի, կոչվում է խտացում:
- Ո՞րն է Երկրի վրա ջերմային էներգիայի գլխավոր աղբյուրը.
- Արևը
- Ի՞նչ վառելանյութեր են ձեզ հայտնի:
- Փայտը, տորֆը, քարածուխը, նավթը, բենզինը, մազութը, բնական գազը:
- Ե՞րբ են մարմինները համարվում էլեկտրականացված:
- Այն մարմինը, որը շփելուց հետո ձգում է այլ մարմիններ, էլեկտրականացված է, այսինքն՝ նրան հաղորդված է էլեկտրական լիցք։
- Ո՞ր էլեկտրական լիցքերն են անվանում դրական , և որո՞նք ՝ բացասական :
- Միևնույն նշանի էլէկտրական լիցքեր ունեցող մարմինները միմյանց վանում են իսկ տարբեր նշանի լիցքեր ունեցող
- Ի՞նչ է էլեկտրական հոսանք:
- Լիցքի տեղափոխությունը կոչվում է էլեկտրական հոսանք:
- Ո՞ր նյութերն են էլեկտրականության հաղորդիչները:
- էլեկտրականության հաղորդիչով անցնում է լիցքը։
- էլեկտրական հաղորդիչներ են՝ մետաղները, կենդանիների մարմինները, խոնավ գետինը, գրաֆիտը։
- Ի՞նպես է առաջանում կայծակը:Ի՞նչ է որոտը:
- Երկու տարանուն լիցքերով լիցքավորված մասնիկները մոտեցնելիս առաջանում է կայծակ: Որոտը ձայնային ալիք է, որը առաջանում է կայծային պարպման ժամանակ:
- Ի՞նչ է շանթարգելը, և ինպե՞ս է այն շինությունները պաշտպանում կայծակի հարվածից:
- Շենքը կայծակի հարվածից պաշտպանում են շանթարգելների օգնությամբ: Շանթարգելը երկաթյա ձող է, որին ամրացնում են շինության պատի երկայնքով: Ձողի սրածայր մասը պաշտպանվող շենքից բարձր է: Ձողի ստորին մասին պղնձյա թիթեղ է, որը թաղված է հողի մեջ: Ամպրոպաբեր ամպերից էլեկտրական լիցքերը շաթարգելի միջով անցնում են հողի մեջ և շինությունը մնում է անվնաս:
- Կայծակի ժամանակ ինչպե՞ս պետք է վարվեք,եթե հայտվել եք բաց տարածքում:
- Եթե կայծակի ժամանակ հայտնվել եք բաց տարածքում, պետք է հեռու մնաք երկնասլաց առարկաներից: Չի կարելի պառկել, որովհետև կարող եք տուժել գետնի էլեկտական դաշտից: Կանգնած ճամանակ էլ կայծակի անմիջական հարվածի հավանականությունը շատանում է: Այդ պատճառով ամենալավ կեցվածքը ոտքերն իրար մոտ կքանցտելն է:
- Ի՞նչպիսի մարմիներ են ոսպնյակները:
- Գնդային մակերևույթներով սահմանափակված ապակենման մարմինները կոչվում են ոսպնյակներ:
- Ոսպնյակները քա՞նի տեսակներ են լինում:
- 2 Ցրող և հավաքող
- Բերեք մեկ օրինակ լույսի բեկման պատճառով առաջացած երևույթից:
- Երբ ծովի ափին նստած ենք և տեսնում ենք արևը մայրամուտ է մտնում և այնքան մեծ է երևում որ մենք մտածում ենք լողանք լողանք կհասնենք բայց ոչ։
- Ո՞րքան է նորմալ աչքի լավագույն տեսողության հեռավորությունը։
- 25 սանտիմետր
- .Թվարկե՛ք մարդու աչքի մասերը և նշե՛ք դրանց նշանակությունը։
- Եղջերաթաղանթ,բիբ,ակնաբյուրեղ,ծիածանաթաղանթ,ապակենման մարմին,ակնապատյան,ցանցաթաղանթ,տեսողական նյարթ,ապակենման մարմին։
- Ձեզ հայտնի ի՞նչ եղանակով են կարճատեսությունը շտկում։
- Կարճատեսությունը շտկելու համար մարդիկ դնում են ցրող ոսպնյակներով ակնոց:
- Ի՞նչ է պետք անել տեսողության արատները կանխելու համար։
- Անհրաժեշտ է տեսողության լարում պահանջող աշխատանքը պարբերաբար ընդհատել և հանգստացնել աչքերը, չպետք է երկար հեռուստացույց դիտել կամ աշխատել համակարգչով, պետք է գրել և կարդալ լավ լուսավորվածության պայմաններում, չափից ավելի պայծառ կամ աղոտ լույսը կարող է վնասել աչքերը, չի կարելի գրել կամ կարդալ չափից ավելի կռանալով գրքի կամ տետրի վրա: Աչքից հեռավորությունը պետք է լինի 25 սմ, գրելիս լույսը պետք է ընկնի այնպես, որպեսզի ձեռքը ստվեր չգցի աշխատանքային մակերեսի վրա, աջ ձեռքով գրելիս՝ ձախ կողմից, իսկ ձախ ձեռքով գրելիս՝ աջ կողմից, չի կարելի կարդալ պառկած վիճակում կամ շարժվող տրանսպորտում։
- Ի՞նչ է բջիջը։
- Բջիջը տարբեր նյութերից կազմված քիմիական նյութ է, որից կազմված են կենդանի օրգանիզմներեը։
- Որո՞նք են բջջի բաղադրության հիմնական քիմիական տարրերը։
- Բջջի բաղադրության մեջ գերակշռում են ածխածինը (C), ջրածինը (H), թթվածինը (O), ազոտը (N):
- Որո՞նք են բջջի հիմնական կառուցվածքային մասերը։
- Բոլոր բջիջները կազմված են բջջաթաղանթից, ցիտոպլազմայից, կորիզից և օրգանոիդներից:
- Ի՞նչ նշանակություն ունի բջջաթաղանթը։
- Բջջաթաղանթ՝ սահմանազատում է բջջին շրջակայից, տալիս նրան որոշակի ձև,պաշտպանում միջավայրի ազդեցությունից, ապահովում շրջակայի հետ նյութերի փոխանակումը:
- Ի՞նչ նշանակություն ունի բջջաթաղանթը։
- Բջջաթաղանթ՝ սահմանազատում է բջջին շրջակայից, տալիս նրան որոշակի ձև,պաշտպանում միջավայրի ազդեցությունից, ապահովում շրջակայի հետ նյութերի փոխանակումը:
- Ի՞նչ է հյուսվածքը։
- Բջիջների այն խումբը,որոնք ունեն նույն ձևը, կառուցվածքը, ծագումը, կատարում են նույն ֆունկցիան և միմյանց հետ միացած են միջբջջային նյութով կոչվում են հյուսվածք։
- Ի՞նչ հյուսվածքներ ունեն բսւյսերը։
- գոյացնող, ծածկող, հիմնական, փոխադրող
մեխանիկական։ - Կենդանական ի՞նչ հյուսվածքներ գիտեք։
- Մարդու օրգանիզմում կան 4 տեսակի հյուսվածքներ` էպիթելային, շարակցական, մկանային և նյարդային:
- Ո՞ր հյուսվածքն է կատարում բույսի և նրա օրգանների հենարանի դեր։
- Ծածկող հյուսվածքը։
English Flashmob
Negating in two ways.
He didn’t eat anything. Նա որևէ բան չկերավ: He ate nothing. Նա ոչինչ չկերավ: He didn’t go anywhere. He went nowhere.
Negate the answers to the questions in two ways.
Option 1
Did you eat anything before going to school?
Have you understood everything?
Did they give you anything?
Did you go anywhere last summer?
Did they help anybody during the examination?
Answer the questions with the conjunction “because” using the words or word combinations in brackets in the correct tense form.
Օրինակ՝ Why didn’t you come to the party? (feel bad) I didn’t come to the party because I felt bad.
Option 1
Why did the librarian tell them to be quiet? (make a noise)
Why didn’t you go out for a walk? (rain heavily)
Why did you turn off the TV set? (nobody watch)
Why don’t you want to go to out for a walk with me? (do the lessons)
Why didn’t he answer the phone call? (speak to the director)
Give extended answers to the questions.
Option 1
Clear selection
How important are books to you?
What kind of books do you like? (fairy tales-հեքիաթներ, adventure books-արկածային գրքեր, poetry-պոեզիա, short stories-կարճ պատմվածքներ, historical novels-պատմավեպեր)
Wich is our favourite book?
My favorite book is the Bible and Harry Potter
Կրկնում ենք անցածը 15.05.2024
1)Գտե՛ք այն x թիվը, որի համար ճիշտ է հավասարությունը․
x + 1/8 = -5/8
x = -3/4
1/7 + x = -3/7
x = -4/7
x — 1/4 = -1/2
x = -1/4
x — 1/6 = 1/3
x = 1/2
2/3 — x = -1/7
x = 17/21
1/6 — x = -4/9
x = 11/18
2)Կրճատե՛ք կոտորակը․
224/441
35/24
40/63
27/156
40/63
3)Հաշվե՛ք արտահայտության արժեքը․
- 3/4
- 11/12
- 3/4+11/12=9+11/12=20/12=5/3
- 1/6
- 7/36
- -1/36
- Լրացուցիչ աշխատանք (տանը).
1)Գտե՛ք այն x թիվը, որի համար ճիշտ է հավասարությունը․
x ⋅ 3/5 = -4/15
x = -4/9
-2/3 ⋅ x = 4/7
x = -6/7
x : 1/2 = -1/4
x=-1/8
2/7 : x = -22/21
x=21/77
2)Կրճատե՛ք կոտորակը․
1/8
2/5
2/21
6/7
-2/7
9/16
3)Հաշվե՛ք արտահայտության արժեքը․
Մայրենի լրացուցիչ առաջադրանքներ
Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:
Մարդատար գնացքը կարո՞ղ է քսանմեկ րոպեում կտրել անցնել Ամերիկայի Միացիալ Նահանգները՝ Խաղաղ ովկյանոսից մինչ. Ատլանտիան: Դա նույնիսկ ինքնաթիռով հնարավոր չի: Բայց ամերիկյան մի համալսարանի գիտնականներ պնդում են, որ այդ միայն իրագործելի է: Մի ագգային գիտաժողովում նրանք ստորերկրիի նոր փոխադրամիջոցի նախագիծ են ներկայացրել:
- Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:
Սևանա լճի խնդիրն այսօր հուզում է յուրաքանչյուր քաղաքակիրթ մարդու: Սևանի ջրի մակարդակը տասնյակ տարիների ընթացքում իջել է: Ջրի կորստի հետ առնչվում են մի շարք այլ էական հարցեր: Առանձին ուշադրության է արժանի ջրավազանի կենսանական աշխարհի պահպանության խնդիրը:
3. Ուղղագրական կամ ուղղախոսական ի՞նչ սկզբունքով են ընտրված յուրաքանչյուր շարքի բառերը, և ո՛ր ը դրան չի համապատասխանում:
Ա. Միջօրե, օրեցօր, անոգնական, կանխօրոշում, կեսօր, անոգուտ, ապօրինի, անօրինակ:
Բ. Անօրակություն, հազարոտնուկ, եղբօրորդի, ամենաօրոշակի, անօրոշություն, անողնաշար
Реклама
- Տրված բառերը գործածելով՝ հորինի՛ր պատմություն:
Աշխարհ, շնորհք, ճանապարհ, խոնարհ, արհամարհել:
Լինում է չի լինում երկու տղա են լինում։ Նրան գնում են աշխարհ ման գալու, և ճանապարհին այցելեւոմ են եկեղեց։ Նրանից մեկը խոնարհվում է քահանաի առջեվ, իսկ մյուսը արհամարում էր:
5. Գրի՛ր բառեր, որոնց մեջ և-ը արտահայտված լինի երկու տառով (ե, վ) և հիմնավորի՛ր գրության այդ ձևը:
- Կետերի փոխարեն գրի՛ր յա, իա կամ եա: Բառարանով ստուգի՛ր՝ ճի՞շտ ես գրել:
Միմյանց, քվյարկություն, որդիակ, յասաման, քիմյաական, հեքիաթային, ոսկեա, հրեական,
դաստիարակություն, սենյակ, կրիա, Անդրիաս, Եղիազարյան, կյանք:
- Որտեղ պետք է, կետի փոխարեն յ գրի՛ր: Ո՞ր դեպքում գրեցիր յ-ն:
Հա.ացք, հա.ելի, հո.ակապ, մի.ացում, ձի.արշավ, տի.եզերական, փակե.ի, կա.արան, խաբե.ություն, է.ի, գնա.ի, բու.եր, տղա.ի, Մարո.ի:
- Կետերը փոխարինի՛ր ր կամ ռ տառով (հարկ եղած դեպքում օգտվի՛ր ուղղագրական բառարանից):
Արծիվ, առյուծ, հուռթի, մռմու., մարմար, մրմրոց, փրփրել, բառբարել, առհամարհել, բարձ, պառկել:
1.
Փակագծում տրված գոյականները գրի´ր եզակի կամ հոգնակի ձևով (պահանջվող ձևն ինչպե՞ս գտար):
Երբ (շոգ, շոգեր) է լինում, (փիղը, փղերր) կնճիթով վերից վար ջրում է իրեն, հետո էլ ավազ է ցանում վրան, իբրև սրբիչ: (Փիղը, փղերը) հոտերով են շրջում: Նրանց առաջնորդում է ծեր ու իմաստուն (փիղը, փղերը): Հոտոտելիս (նա, նրանք) բարձրացնում են կնճիթները: Իսկ հենց որ (կնճիթր, կնճիթները) թշնամու հոտ են առնում, նրանց (տերն, տերերն) անաղմուկ հեռանում, ասես գետնի տակն են անցնում: Այդ վիթխարի, ուժեղ (կենդանին, կենդանիները) ոչ մի թշնամի չունի, բացի մարդուց:
2.
Նախադասությունները լրացրո´ւ: Գրածդ բայերն ընդգծի´ր:
Աշխարհը շատ տխուր կլինի, եթե
Ամեն օր դպրոց գալը տոն կլինի, եթե եթե դասերը տասնըհինգ րոպե տևեն իսկ մնացած ժամանկ ինչ ուզեինք անեինք :
Շներն իրենց անելիքը չեն իմանա, եթե գողեր չլինեն. :
Փողոցում ոչ մի ավտոմեքենա չի լինի, եթե վառելանյութ չլինի :
3.
Նախադասություններն ավարտի´ր:
Աքլորներն իրար բզկտում էին, որովհհտև նրանք կռվարար էին:
Սարսափելի փոթորկից նավը շուռ կգար, եթե այն փրկարար նավ չլիներ:
Փողոցում երեխաներից բացի մարդ չկար, ուրեմն նրանք գործի էին:
Փողոցում երեխաներից բացի մարդ չկար, իսկ մեծերը գնացել էին ցույցի:
Քանդակագործը գիշեր ու օր աշխատում էր, երբ երեսունմեկ տարեկան էր:
4. Նախադասությունները լրացրո´ ւ: Գրածդ բայերն ընդգծի´ր:
Եթե ոչ մեկին ոչինչ չարգելեն, բոլորը շատ ուրախ կլինեն։
Եթե մարդիկ լաց լինեն ու ծիծաղելը մոռանան, նրանք միշտ տխուր կլինեն։
Եթե մեր գրադարանի բոլոր գրքերը կարդաս, ամենա խելացի մարդը կդառնաս։
Եթե դպրոցական օրենքները աշակերտները հաստատեն, դպրոցում կռիվ չի լինի։
Արեն Ամլիկյան 